PIERWSZA GWIAZDKA – poszukaj jej na niebie!

Choć grudniowe chmury najczęściej zasłaniają nam niebo, a uliczne oświetlenie dodatkowo utrudnia dostrzeżenie gwiazd, tej jednej nocy wszyscy podnosimy głowy i stajemy się astronomami. Próbujemy zobaczyć pierwszą gwiazdkę, która jest sygnałem początku świętowania.

24 grudnia zawsze szukamy jasnego rozbłysku na niebie. Co roku także rolę „pierwszej gwiazdki” odgrywa inne ciało niebieskie. Kto pierwszy, ten lepszy – zatem najjaśniejszy obiekt, najwcześniej dostrzeżony tego dnia  staje się świątecznym celebrytą.

A wszystko zaczęło się od Gwiazdy Betlejemskiej, która wskazywała Trzem Mędrcom drogę do Betlejem. Dziś pewnie użyliby GPSa. Na temat tego, czym była owa gwiazda, teorii jest mnóstwo.

Z opisów biblijnych wiemy, że był to obiekt, który pojawił się na niebie nagle, w bardzo spektakularny sposób. Poruszał się. Mędrcy dostrzegli gwiazdę na wschodzie, lub (w innej interpretacji greckiego tłumaczenia) o wschodzie – czyli tuż przed wzejściem Słońca. Podróżując z Jerozolimy do Betlejem, widzieli gwiazdę przed sobą i szli za nią w kierunku południowym. Mędrcy wyruszyli z obszaru Mezopotamii, a więc gwiazda musiała przesunąć się z wschodu na południe w ciągu jednego – dwóch miesięcy.

Według Johannesa Keplera, zjawisko to było efektem wielokrotnej koniunkcji (czyli bardzo bliskiego przejścia obok siebie) trzech planet – Saturna, Jowisza i Marsa. Musiało wyglądać bardzo efektownie i dlatego w przekazach jest nazywane gwiazdą.

Gwiazdą Betlejemską mógł być także wybuch supernowej. To gwiazda, która kończy swoje życie spektakularnym wybuchem. Z Ziemi widać wtedy pojawiający się nagle na niebie bardzo jasny rozbłysk.

Najczęściej jednak sądzi się, że była to kometa. Gwiazda Betlejemska jest bowiem wyobrażana i malowana jako gwiazda z ogonem.
Jasne komety, widoczne gołym okiem są zjawiskiem dość rzadkim, pojawiają się tylko kilka razy w ciągu stulecia. W okresie od roku 20 p.n.e. do 10 n.e., chińskie kroniki odnotowują pojawienie się trzech komet:
w sierpniu 12 roku p.n.e – kometa identyfikowana obecnie z kometą Halleya.
w marcu 5 roku p.n.e. – w okolicach gwiazdozbioru Koziorożca
w kwietniu roku 4 p.n.e. – w okolicach gwiazdozbioru Orła
Która z nich mogła być Gwiazdą Betlejemską? Najpewniej ta pierwsza.

WIDOK NA BUDYNEK CENTRUM NAUKI KOPERNIK ZIMA FOT. FILIP KLIMASZEWSKI

Jakie ciało niebieskie stanie się naszą pierwszą gwiazdką w 2015 r.?
Wyścig wygrywa….Wega!
Będzie ją można dostrzec 24 grudnia zaraz po zachodzie Słońca, około godz. 16.00. Spójrzmy wtedy nad zachodni horyzont i poszukajmy konstelacji Lutni. To niewielki gwiazdozbiór przypominający prostopadłościan, a Wega jest jego najjaśniejszą gwiazdą. Ma lekko niebieski kolor. Zwykle obserwujemy ją latem, ponieważ wraz z Altairem i Denebem tworzy doskonale widoczny tzw. Trójkąt Letni. Tym razem przykuje nasza uwagę także w Wigilię.
Jeśli niebo będzie bezchmurne, osoby o sokolim wzroku będą mogły dostrzec także Merkurego – nisko nad zachodnim horyzontem. Wieczorne obserwacje może nam nieco popsuć Księżyc, który w Zimie wznosi się bardzo wysoko i oświetla zarówno niebo, jak i Ziemię. Dodatkowo, będzie akurat tuż przed pełnią. W razie chmur, śmiało możemy go uznać za symboliczną pierwszą gwiazdkę i rozpocząć wigilijne ucztowanie.

Warszawa , Centrum Nauki Kopernik ( CNK ), ” Tranzyt Wenus ” – sniadanie o poranku.
Fot. Wojciech Surdziel / wosu.pl

Pierwsza gwiazdka w Niebie Kopernika
Wszyscy, którzy czują nieodpartą chęć odbycia profesjonalnego instruktażu w dziedzinie poszukiwania gwiazdki, znajdą taką okazję w planetarium. Zobaczą także niecodzienne zjawisko astronomiczne, jakim jest zakrycie Aldebarana. Przy okazji, przy kubku gorącej czekolady, dowiedzą się, co ciekawego będzie działo się na niebie w przyszłym roku. To taki przedsmak Świąt!
23 grudnia, godz. 19.00
Wstęp wolny.

Świąteczny koncert w planetarium
Zapraszamy do planetarium Niebo Kopernika na muzyczną podróż po gwiaździstym niebie. Złożą się na nią aranżacje „niebiańskich” standardów oraz swingującej muzyki klasycznej w wykonaniu Tomasza Woźniaka (trąbka) i Aldony Nawrockiej (fortepian). Pomiędzy gwiazdami kosmicznymi unosić się będą Gwiazdy Dźwiękowe – m.in. Jana Sebastian Bacha i Antonia Vivaldiego – przecinające trajektorie m.in. Leonarda Cohena, Ennio Morricone, Richarda Rodgersa czy Irvinga Berlina.

20 grudnia, godz. 19.00,
bilety: www.kopernik.org.pl

Komentarze