Za kilka dni wigilia…

Do wieczerzy wigilijnej – nazwanej dawniej postnikiem, wilią, kutią, wigilią zasiadano wraz z pierwszą gwiazdą na niebie, przypominającą o gwieździe betlejemskiej, która prowadziła Trzech Króli.

Jadwiga Wołynik
j.wolynik@tio.com.pl

W świątecznej przestrzeni mojego domu stół był bardzo ważny, lniany i biały, wykrochmalony obrus i sianko pod obrusem. Obowiązkiem dzieci było wybieranie długich traw i umieszczanie ich pod tym obrusem. Każdy z domowników chciał wyciągnąć długie źdźbło, bo to wróżyło długie życie. Dziś dzielę się z Państwem przepisami, które wyniosłam z rodzinnego  domu.

PIERNIK PRZEKŁADANY MOJEJ MAMY

SKŁADNIKI: 25 dag mąki, 3 jajka, 3/4 szklanki cukru pudru, 3 łyżki cukru, 5 łyżek wrzącej wody,12 dag prawdziwego miodu,10 dag masła roślinnego, łyżka przyprawy do piernika (najlepiej Kamis), łyżeczka cynamonu, 2 łyżki kwaśnej dobrej śmietany, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, 2 łyżki kakao,10 dag bakalii (orzechy, migdały rodzynki, daktyle) masło do wysmarowania formy. 25 dag powideł śliwkowych-gęstych, płatki migdałowe do posypania.

SKŁADNIKI lukru: 1 białko, 1/2 szklanki cukru pudru, cukier waniliowy, sok z cytryny

SPOSÓB WYKONANIA: Mąkę przesiewamy przez sito do miski. Oddzielamy białka od żółtek, ucieramy je z cukrem pudrem na puch.

Karmel do ciasta: Na patelni rumienimy cukier, mieszamy, dodajemy 5 łyżek wrzątku i zagotowujemy. W drugim garnczku rozpuszczamy masło roślinne, dodajemy miód, zrobiony karmel, przyprawę korzenną i cynamon.Masę lekko przestudzamy ale ma być jeszcze ciepła. Do utartych żółtek dodajemy przygotowaną płynną masę na przemian z mąką, mieszamy starannie. Dodajemy sodę rozpuszczoną w 2 łyżkach śmietany oraz kakao. Dobrze mieszamy. Na koniec dodajemy pianę ubitą z białek oraz rozdrobnione i obsypane mąką bakalie.

Formę smarujemy i wysypujemy mąką, przekładamy ciasto i wstawiamy do nagrzanego piekarnika. Pieczemy 45 min temp w 200 stopniach (bez termoobiegu).

Po ostygnięciu wyjmujemy z formy i przekrawamy na 2 placki. Dolny smarujemy powidłami, nakładamy drugi i lekko przyciskamy. Wprawna gospodyni może zrobić kilka przecięć i posmarować ciasto większą ilością  powideł.

Lukier do ciasta: Cukier puder przesiewamy przez sitko, dodajemy białko, cukier waniliowy i ucieramy drewnianą łyżką do momentu uzyskania gładkiej masy. Pod koniec ucierania dodajemy sok z cytryny. Smarujemy wierzch piernika, posypujemy płatkami migdałów, pozostawiamy do obeschnięcia. Najlepiej smakuje następnego dnia, gdy składniki się przenikną smakami.

Lukier jest niezbędny,w  przeciwnym razie piernik będzie wyschnięty.

KARP SMAŻONY JAK DAWNIEJ

Ryba o wadze ok 2 kg (takie są najlepsze), 4-5 cebul,łyżeczka tłuczonych w moździerzu przypraw:  ziele angielskie, pieprz czarny ,liść laurowy, kilka ziaren kolendry, 25 dag masła 82%, masło i oliwa – pół na pół do smażenia, sól, mąka, jajka, tarta bułka.

Cebulkę kroimy w krążki. Rybę kroimy w dzwonka , nacieramy przyprawami i solą. W kamienny garnku układamy warstwami na przemian cebulkę i rybę. Naczynie przykrywamy, trzymamy w chłodzie do następnego dnia. Na godzinę przed planowanym podaniem, obsypujemy każdy kawałek mąką,panierujemy w roztrzepanych jajkach i tartej bułce. Smażymy z obu stron.

Usmażone porcje układamy do rondla, na każdą wkładamy kawałeczek masła,szczelnie przykrywamy i trzymamy w cieple.

Karpia podajemy na wygrzanym półmisku. Jeśli ktoś lubi cebulkę, to też smażymy i posypujemy nią rybę.

PSTRĄGI Z MASŁEM

Jeśli ktoś z Państwa nie lubi zapachu karpia to polecam prosty przepis na pstrągi.

Oczyszczoną tuszkę (wycinamy skrzela i oczy) solimy, posypujemy lekko pieprzem. Do rozciętego brzuszka wkładamy gałązkę zielonej pietruszki i koperku, plaster dobrego masła, plasterek cytryny – wcześniej podsmażony na masełku, na patelni.

Rybę nacinamy tak jak na zdjęciu. W nacięcia wkładamy plasterki czosnku,

tuszkę smarujemy miękkim masłem. Na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia i posmarowaną masłem wykładamy ryby. Piekarnik rozgrzewamy do 190 stopni. Pieczemy 15 do 20 min. (zależy od wielkości tuszki). Rybę mamy cały czas” na oku”, pilnujemy aby się nie przypiekła za bardzo.

Przepis na barszcz wigilijny

● 1 kg buraków zakupionych najlepiej na targu,
● 50 dag kwaśnych jabłek,
● 4 cebule,
● 5 suszonych prawdziwków,
● 3-4 ząbki czosnku,
● 2-3 goździki,
● kawałek selera,
● listek laurowy,
● kilka ziaren ziela angielskiego,
● kilka ziaren jałowca,
● sól,
● grubo tłuczony pieprz,
● odrobina miodu,
● sok cytrynowy do smaku.

Wymyte buraki wkładamy do wrzącej wody, gotujemy do miękkości. Umyte grzybki zalewamy zimną wodą, solimy, gotujemy. Po 30 min dodajemy seler i cebulę. gotujemy do miękkości. grzybki kroimy drobno.

Ostudzone buraczki obieramy, trzemy na tarce, zalewamy wrzącą wodą, solimy, dodajemy przyprawy. zagotowujemy. Obrane jabłka trzemy na średniej tarce dodajemy do wrzących buraków. Gdy zawrze, odstawiamy. Dolewamy wywar z grzybów i warzyw. Dodajemy przeciśnięty czosnek.

Barszcz najlepiej zrobić dzień wcześniej, będzie bardziej esencjonalny i aromatyczny. Przed podaniem  przecedzamy przez sito, zagrzewamy, dodajemy odrobinę miodu i soku z cytryny. Podajemy z uszkami nadziewanymi grzybami.

J.W.

Komentarze