RODY POLSKIE. Ważyńscy herbu Abdank

Ziemia Mazowiecka usłana jest siedliskami zamieszkałymi przez stary polsko-litewski ród Warzyńskich, pisany często także przez samo „ż” – Ważyńscy. Na stronach Genealogii Polskiej było niegdyś opublikowane ogromne drzewo tego rodu wykonane przez jego potomkinię, panią Ewę Walczuk. Do dziś pozostała niestety tylko spisana historia rodu na podstawie „Herbarza Mazowieckiego” prof. Jerzego Łempickiego.
Dla niewtajemniczonych materiał taki jest jedynie zlepkiem mało znaczących danych. Dla genealoga, nawet „domowego”, stanowi cenne źródło wiedzy. Publikujemy jego fragment jako materiał poglądowy dla tych, którzy budowę swego drzewa już zaczęli.

1) Pochodzenie rodziny.
Wiadomości dotyczące rodziny Ważyńskich pochodzą dopiero z początku XVI wieku. Ważyn składał się wtedy z 2 osad – Ważyna Kmiecego i Ważyna-Skóry. Obie te osady były osadzone kmieciami, jednak Ważyno-Skóry już wtedy składało się z kilku działów. Przydomek Skóra wskazuje, że dziedzice noszący ten przydomek należeli do rodu Awdańców. Nie wiadomo jednak, czy również inni Ważyńscy pochodzili z tego rodu.

2) Linia A. Ważyńscy z przydomkiem Skóra.
A. N. Zmarł przed 1530 rokiem. Pozostawił synów Tybura, Mikołaja i Jana

A1. Tybur vel Tyburcy. W 1536 roku Tybura i Mikołaja pokwitował ich brat Jan z wadium na Białoskórach, zapisanego przez braci Nieksińskich.

A2. Mikołaj. W 1536 roku Mikołaja i Tybura pokwitował ich brat Jan z wadium na Białoskórach, zapisanego przez braci Nieksińskich.

A3. Jan. Nosił przydomek Skóra. Występował w 1531 roku. W 1535 roku Janowi zastawił Jan Białyszewski, syn Stefana, 1 łan w Białyszewie, wraz z kmieciem Janem zwanym Sołtys. W 1536 roku Jan wprowadzony został do Ważyna i Kęsic – części Mikołaja Skórki z Kęsic. W 1536 roku Jan pokwitował braci z wadium na Białoskórach, zapisanego im przez braci Nieksińskich. W tym samym roku Jan pokwitował z długu na Kęsicach Mikołaja Sorokę z synami, którzy zastawili mu części w Ważynie. Jan zmarł przed 1548 rokiem. Pozostawił wdowę Dorotę N oraz synów A31. Jakuba, A32. Wojciecha, A33. Macieja, A34. Pawła, A35. Stanisława, A36. Marcina i A37. Rosłana.

A31. Jakub. W 1548 roku, wraz z braćmi, procesował się z Janem i Jakubem Szurkami z Kęsic. W 1549 roku bracia wprowadzeni zostali do lasów Jana Białyszewskiego z Białyszewa. W 1554 roku bracia dokonali podziału dóbr w Ważynie i Kęsicach z dziećmi Mikołaja Soroki z Kęsic. W latach 1559 i 1561 u Jakuba i jego matki zeznał dług na Białyszewie Stanisław Białyszewski, syn Andrzeja. W 1594 roku Jakubowi zastawił brat Marcin swoje części w Ważynie-Skórach, Dziembakowie i Grodkowie. Jakub zmarł około 1594 roku. Pozostawił synów: A311. Jana, A312. Jakuba i A313. Bartłomieja. Zapewne synem Jakuba był też A314. Piotr.

A311. Jan. W 1592 roku Jan, wraz z kuzynem Mikołajem synem Pawła, zastawił części w Ważynie-Skórach Stanisławowi, Synowi Andrzeja. W 1572 roku Jan był żonaty z Jadwigą, córką Rosłana Gutowskiego. Jan zmarł przed 1616 rokiem i pozostawił synów A311 1. Bartłomieja i A311 2. Grzegorza.

A311 1. Bartłomiej. W 1616 roku, wraz ze stryjami Jakubem i Bartłomiejem, pokwitował bratową Katarzynę Lekowską, wdowę po Piotrze. W 1617 roku do dóbr Bartłomieja i Grzegorza, ich stryjów Jakuba i Bartłomieja, a także Pawła, syna Macieja w Ważynie wprowadzeni zostali synowie Jakuba Bledzewskiego. W tym samym roku do dóbr w Ważynie wprowadzony został Wojciech. W 1622 roku do dóbr Bartłomieja w Ważynie-Skórach wprowadzony został Maciej Kowalewski, syn Macieja z Kosenic. W 1627 roku Bartłomiej był dziedzicem w Somaniu-Pejorach, a jego poddany wprowadzony został do dóbr Jana Somańskiego Pastwy. W 1646 roku Bartłomiej wydzierżawił dobra w Ważynie i Grodkowie Stanisławowi Tarnowskiemu, synowi Jana. W 1648 roku pośredniczył w sporze między Piotrem Mostowskim a Bartłomiejem Rościszewskim. W 1652 roku Bartłomiejowi odstąpiła części w Ważynie Szlacheckim, Grodkowie, Dziembakowie i Kosenicach Marianna, córka Grzegorza, żona Łukasza Grabskiego. W roku 1652 Bartłomiej zastawił synowi Andrzejowi dobra w Ważynie-Skórach, Grodkowie i Dziembakowie. Bartłomiej zmarł przed 1663 rokiem. Pozostawił córkę A311 1a. Krystynę, w 1652 roku żonę Hieronima Borkowskiego, syna Jana, oraz synów: A311 11. Andrzeja, A311 12. Aleksandra i A311 13 Stefana.

A311 11. Andrzej. W 1652 roku ojciec zastawił Andrzejowi dobra w Ważynie-Skórach, Grodkowie, Dziembakowie. W 1663 roku Andrzejowi odstąpiły córki Wojciecha Nicgórskiego dobra po ojcu w Warszymowicach w ziemi dobrzyńskiej. Andrzej zmarł przed 1665 rokiem. Pozostawił synów: A311 111 (=AA) Walentego i A311 112 (=AB) Franciszka.

AA (=A311 111). Walenty. W 1665 roku Walenty zapisał dożywocie z żoną Marianną córką Wojciecha Sulborskiego, wdową po Janie Szawłowskim. W 1670roku Walenty pokwitował pasierbów Franciszka i Stanisława Szawłowskich. W 1674 roku Walentemu przekazał pieniądze Hieronim-Jan Duplicki, pisarz ziemi wyszogrodzkiej. W 1674 Walenty miał w Sulborach 2 czeladzi i 2 poddanych. W 1681 roku Walentemu z żoną przekazał poddanego z Rogozinka Florian Rogoziński. W 1686 roku Walentemu z synem Janem zastawił Kazimierz Bagiński, syn Tomasza, dobra Begno, Sulbory i Pinczynko. W 1686 roku Maria Zdziarska, wdowa po Wojciechu Sulborskim, zastawiła Walentemu połowę dóbr w Sulborach. W 1688 roku Walentemu odstąpiła dobra w Sulborach Eufemia Sulborska, żona Aleksandra Dobrskiego. W 1689 roku Walentemu zastawił części w Sulborach Adam Sulborski, syn Marcina, który w 1690 roku pokwitował Walentego z oskarżeń. Walenty pozostawił synów: AA1. Jana, AA2. Pawła, AA3. Stanisława i AA4. Macieja.

AA1. Jan. W 1672 roku matka zapisała Janowi z braćmi pieniądze. W 1679 roku matka odstąpiła Janowi i jego bratu Jakubowi części w Sulborach.Ten Jakub następnie znikł z akt. W 1686 roku Janowi zastawił części w Ostrzykowie Wielkim Stanisław Ostrzykowski, syn Jana. W 1697 roku Jana uwolnił z oskarżeń Wojciech Nakwaski, łowczy ziemi wyszogrodzkiej. W 1698 roku Jan był żonaty z Katarzyną, córką Stanisława Ostrzykowskiego, i wraz z żoną został pokwitowany przez Franciszka Brodzińskiego. W 1699 roku Jan wraz z żoną pokwitowali Stanisława Ostrzykowskiego. W 1700 roku, wraz z bratankami Tomaszem i Andrzejem, Jan pokwitował Adama Sulborskiego z żoną. W 1701 roku Janowi zastawił części w Ostrzykowie Wojciech Brzeski syn Stanisława. W 1704 roku Janowi odstąpił poddanego Stansław Ostrzykowski syn Jana, Janowi zaś zastawili zaś zastawili części w Ostrzykowie Wojciech Brzeski syn Stanisława, a części w Sulborach Wojciech Szawłowski, syn Franciszka. W 1704 roku Janowi zastawili części w Sulborach Walenty i Józef Sulborscy, synowie Wojciecha oraz Adam Sulborski, syn Marcina. W 1705 roku Janowi odstąpił dobra a Sulborach Adam Sulborski, syn Marcina. W 1706 roku Jan pokwitował Wojciecha Szawłowskiego. W 1709 roku przekazał Janowi zapis na Szarzynie po Kasprze Szarzyńskim Adam Sulborski, syn Marcina. W 1713 roku Janowi odstąpił dobra w Dmoszynie Mateusz Klonowski, syn Grzegorza. W 1716 roku Jan przekazał pieniądze na Sulborach Piotrowi Osieckiemu, synowi Jakuba. W 1721 roku Jan zastawił swoje części w Sulborach, Begnie i Szarzynie synowi Zygmuntowi. W 1724 roku Jana pokwitował Stefan Morawski, syn Jana. W 1721 roku Jana, z bratankami Tomaszem i Andrzejem oraz poddanymi, pokwitował z napadu X. Walenty Białobrzeski. W 1724 roku wraz z synami Jan odstąpił swoje części w Dmoszynie Andrzejowi Turowskiemu, synowi Sebastiana. W tym samym roku Jana pokwitował Stefan Morawski, syn Jana z żoną. W 1726 roku Jan odstąpił części w Sulborach Felicjanowi Rożnowskiemu, synowi Marcina. Jan pozostawił synów: AA11. Stanisława, AA12. Zygmunta, AA13. Floriana, AA14. Tomasza i AA15. Antoniego. (…)

Komentarze