ZDROWIE I URODA. Ćwiczenia w bólu przewlekłym

„Ruch jako lek nie ma substancji i opakowania. Substancją tego leku jest pomysł zrodzony z nauki i doświadczenia. Przekazanie go choremu wraz z osobowością i sercem czyni ten lek nie zastąpionym”prof. Wiktor Dega

Ból przewlekły – to ból uporczywy, ma tendencję do utrzymywania się przez długi czas (powyżej 3 miesięcy), po ustąpieniu fizycznej przyczyny bólu. Często zdarza się, że nie ma on związku z naturą obrażenia. Wyróżniamy trzy główne typy bólu przewlekłego: okresowy, uporczywy – nieuleczalny, postępujący. Ból przewlekły wpływa na nasze życie, organizm, funkcjonowanie, na to co robimy, mówimy, o czym myślimy itd. Ból ten dotyka niemal każdej sfery życia. Nie musi on jednak dominować i kierować twoim życiem!

Narząd ruchu to część organizmu, która odpowiada za utrzymanie postawy i wykonywanie ruchów. Jest to zarówno układ szkieletowy, więzadłowy, mięśniowy. Szkielet otacza i chroni narządy wewnętrzne, jest podporą dla naszego ciała. Poruszany jest przez mięśnie oraz stawy – ruchome połączenia kości, co umożliwia nam wykonywanie ruchów oraz utrzymanie pionowej postawy ciała. Bardzo często dochodzi do zwyrodnienia stawów, dlatego musimy szanować nasz szkielet, aby mógł nam służyć przez całe życie. Przyczyn dolegliwości bólowych narządu ruchu człowieka jest wiele. Mogą to być między innymi choroby przeciążeniowe, reumatyczne, autoimmunologiczne, zmiany zwyrodnieniowe, dyskopatie kręgosłupa, które mogą być przyczyną różnego rodzaju bólów. Należy wspomnieć o dodatkowych uwarunkowaniach, takich jak sytuacja socjoekonomiczna i psychologiczna, wykształcenie oraz stopień aktywności, dzięki którym pewne wzorce chorobowe mogą ulec utrwaleniu. Dlatego też podejście do leczenia zespołów bólowych powinno być interdyscyplinarne, oparte na współpracy lekarzy i terapeutów różnych specjalności, trenerów. Jak wybrać z szerokiego wachlarza zajęć zorganizowanej aktywności ruchowej, jeżeli mamy problem z bólem przewlekłym? Przede wszystkim powinny one powinna dostarczać bodźców stymulujących organizm ludzki do pracy, uwzględniać funkcję korekcyjną, adaptacyjną i kompensacyjną oraz być stałym elementem zdrowego stylu życia, w każdym jego okresie. Terapeuta/trener prowadzący tego rodzaju treningi powinien brać pod uwagę wszelkie ograniczenia ćwiczących.

Najnowszym trendem w ofercie klubów fitness jest, Medical Fitness (Fitness Medyczny), połączenie szeroko pojętego fitnessu i medycyny. Celem tego treningu jest zapobieganie chorobom cywilizacyjnym poprzez aktywność fizyczną opartą o konsultacje lekarskie. To kompleksowe podejście do klienta/pacjenta dzięki współpracy trenera, lekarza i dietetyka. Dzięki zintegrowanym działaniom tak dobranego zespołu, można w profesjonalny sposób zadbać o zdrowie i kondycję psychofizyczną człowieka. Istotnym elementem fitnessu medycznego są programy ćwiczeń, które optymalnie wzmacniają i regenerują organizm. Medical fitness korzysta z osiągnięć rehabilitacji, przy czym przejmuje znane z tej dziedziny przybory oraz urządzenia. Istotny jest tu również aspekt treningu funkcjonalnego, dzięki któremu poprawia się równowagę, zwinność, koordynację, postawę ciała, zwiększa się siłę mięśniową, redukuje ryzyko upadków. Trening ten przynosi wiele korzyści dla organizmu człowieka takich jak: uelastycznienie i zmniejszenie napięcia mięśniowego, poprawa stabilizacji kręgosłupa, stawów obwodowych. Wszystko to wiąże się ze zmniejszeniem bólu, który np. może towarzyszyć chorobie zwyrodnieniowej stawów lub chorobom reumatycznym (jak fibromialgia czy reumatoidalne zapalenie stawów). Ćwiczenia oparte na konsultacjach lekarskich mają za zadanie wpływać na poprawę krążenia, czy obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Właściwy dobór ćwiczeń ułatwia również kontrolę cukrzycy. Systematyczny i regularny trening ma wpływ w leczeniu depresji, ponieważ każda dawka ruchu poprawia nastrój oraz zmniejsza poziom lęku. Medical Fitness wykorzystuje wszelkie rodzaje ćwiczeń: trening cardio, oporowy, jak również ćwiczenia równowagi i gibkości. Intensywność treningu jest uzależniona od decyzji zapadających pomiędzy lekarzem, a trenerem. Program treningowy układa się zawsze indywidualnie pod dany przypadek. Pierwszym krokiem przed opracowaniem zestawu ćwiczeń jest konsultacja medyczna. Lekarz przeprowadza dokładny wywiad chorobowy oraz pełne badanie fizykalne, ustala, jakie było dotychczasowe leczenie. Klient/pacjent w razie potrzeby otrzymuje skierowanie na badania dodatkowe. Analiza zebranych informacji umożliwia lekarzowi wskazanie konkretnych form wysiłku fizycznego, które może wykonywać ćwiczący. Kolejnym etapem jest konsultacja z dietetykiem, który ustala z klientem indywidualny plan żywieniowy. Ostatnim ogniwem jest trener fitness, który zapoznaje się z wnioskami i sugestiami poprzedników, a także z możliwościami ruchowymi pacjenta. Na podstawie tych informacji opracowuje indywidualny trening. Ważnym elementem medical fitness jest to, że zarówno ćwiczący jak i jego trener mają na bieżąco możliwość kontaktu z lekarzem, który analizuje wszelkie problemy zdrowotne. Fitness medyczny to profesjonalnie i kompleksowo skonstruowany program poprawiający, jakość i świadomość życia człowieka.

Świadomie lub nie każdy człowiek chciałby uniknąć w życiu bólu i wynikających z niego ograniczeń ruchowych organizmu. Zatem walka o zdrowie powinna być jednym z ważniejszych celów naszego życia.

mgr Joanna
Zabłocka-Leonowicz fizjoterapeutka

Komentarze